MOTTO

"Powiadają przecie:
nie dla bryndzy bryndza
nie dla wełny wełna
ani pieniądz nie dla pieniądza".
(St. Wincenz "Na wysokiej połoninie")

Łączna liczba wyświetleń

środa, 25 czerwca 2014

Surowy i piękny bobowski gotyk

Maleńka Bobowa bogata jest w dwa gotyckie zabytki, oba są sakralnymi budowlami. 
Kościół pw. św. Zofii położony jest na skarpie nad rzeką Białą. Prosto z rynku prowadzi do niego uliczka św. Zofii i z tej ulicy dawniej wchodziło się na teren kościoła i przylegającego do niego cmentarza. Świadczy o tym furta znajdująca się w dzwonnicy; dzwonnica, niczym brama, bo najprawdopodobniej nadbudowana w wiekach późniejszych nad gotycką bramą, ma charakter kurtynowy, niestety świeci pustkami i tylko wiatr ocierający gałęziami o kamienie gra i huczy w jej pustych oczodołach. We wnęce nad środkowym dzwonem tkwi jeszcze jakiś Święty kamienny, którego nie zdjęto wraz ze spiżem i chyba wszyscy o nim zapomnieli. Jak podają źródła - dzwony zniknęły w czasie II wojny światowej. Dziś furta jest zamknięta, dzwonnicę kruszy czas, a kamienne schody prowadzące z ulicy na teren przykościelny zmurszały i zarastają zielskiem. Po obu stronach dzwonnicy rosną stare, niebotyczne i grubaśne drzewa, co czyni ten zakątek niezwykle urokliwym i pełnym tajemnic.
Sam kościół zbudowany jest z łupanych kamieni i, cokolwiek to znaczy, jest po prostu piękny. Piękne w bryle kościółka św. Zofii  jest to, że od dawna nikt nie próbował ulepszać jego wyglądu zewnętrznego, np. przez obróbkę tego łupanego kamienia, przez jakieś tynkowanie, szlifowanie, czyszczenie itp. Stoi sobie surowy i piękny, jak z innej bajki, opięty uskokowymi przyporami. Nałożone niegdyś tynki odpadają z niego odsłaniając ten łupany kamień i szeleszczące słońcem refleksy światła rozpraszanego liśćmi tworzą na murach niezwykłą mozaikę ale też i muzykę. Dach jednonawowego kościoła kryty jest gontem. Na dachu znajduje się wieżyczka na sygnaturkę. Portale umieszczone z trzech stron kościoła zachwycają swym pięknem. W przeciwieństwie to innych gotyckich budowli, które już z nazwy kojarzą się z monumentalizmem i niezwykłą surowością, bryła kościoła św. Zofii sprawia wrażenie przytulnej i ciepłej. Podobnych rozmiarów kościół gotycki widziałam w Austrii, w Mautthausen nad Dunajem. 
Wewnątrz kościoła w głównym ołtarzu znajduje się XV wieczny obraz Świętej z jej trzema córkami: Wiarą, Nadzieją i Miłością. Przy wejściu głównym, na zewnątrz budynku, przy jednej z przypór umieszczona jest olbrzymich rozmiarów kropielnica kamienna. W kościele okazjonalnie odbywają się msze i nabożeństwa ale 15 maja na św. Zofii na pewno tętni życiem, odprawianych jest w nim wtedy kilka mszy w ciągu dnia, bo na odpust zjeżdżają się ludzie z okolicznych wsi i miejscowości.
W swej historii, w czasie kiedy za sprawą jednego z właścicieli miasteczka przejęli go arianie, był zamieniony na stajnię i trwało to jakiś czas. Austriaccy zaborcy, natarczywie zamykający wszystkie kościoły na zajętych ziemiach, również przeznaczyli go na jakieś świeckie cele. Tematu arian nie zgłębiam, bo jest to temat, na którym wyłożyłam się na maturze z historii i marnie przez to zdałam. Ciekawostką jest to, że i drugi gotycki katolicki kościół w Bobowej przeszedł w swych dziejach w ręce - jedne źródła podają, że - luteranów, inne, że kalwinów. Doliczając do nich historię synagogi, którą hitlerowcy zamienili również na stajnię oraz pożary, które nękały wszystkie świątynie, mamy bardzo bogato zarysowaną historię miejsc kultu religijnego w Bobowej. Nie mówiąc o tym, że jeden z trzech wzmiankowanych w starych źródłach historycznych kościołów katolickich w miasteczku całkowicie zginął w zawirowaniach dziejowych i o ile dostępne mi źródła mówią o jego historycznym istnieniu, tak wszystkie milczą na temat tego, co i kiedy się z nim stało. Znikł jak kamfora.


Warto, albo wręcz powinno się zobaczyć na własne oczy kościół św. Zofii w Bobowej. Dotknąć jego prastarych murów, posłuchać wiatru grającego pomiędzy przyporami opinającymi sylwetkę budowli i w pustych oczodołach dzwonnicy, dać się skropić kaskadą spływającemu z liści olbrzymich drzew światłu zachodzącego słońca, postać, zadumać się...

Galeria obrazów - Kościół św. Zofii w Bobowej

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz